Blijf op de hoogte en schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
Viering Roos van Doorn maansikkelbeer
Na Pasen is het in de christelijke traditie nog acht zondagen feest vanwege het verhaal over leven sterker dan dood, het verhaal van opnieuw uitzicht krijgen nadat je dacht dat alles verloren was, van transformatie.
In het spoor van de christelijke traditie cirkelen we deze zondag nog verder rond deze thema’s, en in het spoor van de vrijzinnige traditie doen we dit door teksten uit een andere bron dan de bijbel te lezen. We vieren rondom een gedicht van H.J. van Tienhoven en het verhaal van de Maansikkelbeer verteld door Clarissa Pínkola Estés.
Een Japans Sprookje
Het verhaal van de maansikkelbeer toont op het psychologische vlak talrijke symbolen die, als men erover nadenkt, een heel diepzinnige betekenis onthullen. Het verhaal wordt verteld in de ontembare vrouw van Clarissa Estés.
In essentie vertelt het hoe een soldaat in Japan na de oorlog zo verbitterd en radeloos naar huis terugkeerde dat hij niet in staat was te communiceren, of zelfs de aandacht kon accepteren van degenen die van hem hielden. Zijn vrouw, die alles had gedaan wat ze kon om het hem naar de zin te maken, ging tenslotte naar een oud kruidenvrouwtje dat buiten hun dorp in een grot woonde en vroeg haar om hulp.
‘Ja’, zei ze, ‘er bestaat een medicijn dat zou kunnen helpen, maar daarvoor heb ik een speciaal ingrediënt nodig.’ als ze dat kon bemachtigen, was zij er zeker van dat de echtgenoot zou herstellen. Wat was dat noodzakelijke ingrediënt? Een enkele haar uit de halvemaanvormige witte vlek op de keel van een maansikkelbeer.
Dankbaar en vastbesloten ging de jonge vrouw op weg om die ene witte haar te bemachtigen. Maar een zwarte maansikkelbeer vinden was niet makkelijk. Haar zoektocht voerde haar over vlakten, door dalen, door bossen en over bergen. Overal werd ze bedreigd door gevaren: sneeuwstormen overvielen haar, de schroeiende zon zorgde voor blaren op haar huid en wilde dieren versperden haar pad, maar liefde en vastberadenheid dreven haar voort.
Toen, op een dag dat ze bijna uitgeput was, kreeg ze een zwarte maansikkelbeer in zicht. En hij zag haar! Hij ging rechtop staan en brulde, en liet zijn grote tanden en lange zwarte klauwen zien. Ze bleef kalm en tastte voorzichtig in het pakje dat ze had meegebracht, haalde er een schotel uit en vulde die met eten, zette hem op de grond en liep achteruit. De beer rook het voedsel, kwam dichterbij en at de brokjes met smaak op. Toen keek hij haar een ogenblik recht in de ogen en sjokte weg naar zijn hol. De volgende dag gebeurde dit weer, en ook de daaropvolgende dagen. Iedere keer kwam hij met meer vertrouwen. Op een dag kwam hij zo dichtbij dat de vrouw moed vatte: ‘o lieve beer,’ zei ze vriendelijk, ‘zou ik alsjeblieft één haar van de maansikkel op je keel mogen hebben, zodat mijn man kan genezen?’
Alsof hij het begreep, ging de beer voor haar zitten, richtte zijn grote zwarte kop op en liet haar één glanzende witte haar trekken uit de sikkel bij zijn keel. Voorzichtig pakte ze de haar, en boog en boog nog eens, tot de beer opstond en met een blik over zijn schouder langs het pad verdween.
De jonge vrouw vlóóg bijna de berg af. Toen ze de grot van het kruidenvrouwtje bereikte, gaf ze haar verheugd de zo gewaardeerde witte haar. De oude vrouw onderzocht hem nauwkeurig en gooide hem toen in het vuur! ‘nee!’ riep ze onthutst. Maar de genezeres zei: ‘weet je nog hoe gelukkig en vastbesloten je je voelde toen je op weg ging om de beer te zoeken? Hoe vol vertrouwen je was en niet bang? Weet je nog hoe eerbiedig je voor de beer was en hoe voorzichtig je de haar uittrok?’
‘Ja, dat weet ik nog.’
De genezeres vervolgde: ‘Ga dan nu naar huis, mijn dochter. Dat zijn de ingrediënten die je man beter zullen maken. Die en geen andere.’
Over mensen die opgesloten raken in zichzelf en hoe daaruit te raken. Voor hen, en voor alles wat we in hun verhaal herkennen zingen we om smeltwater uit de bergen.
