Blijf op de hoogte en schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
Roos van Doorn Pasen
Pasen 2021 Ont-luiken
Het is de eerste zondag na de eerste volle maan na de lente-equinox, het moment waarop dag en nacht even lang zijn.
Het is nog vroeg.
De ochtend kan elk moment aanbreken.
Vandaag is het Pasen
Aansteken en naar binnendragen van de paaskaars
De zon schijnt niet op ons maar in ons
De rivieren stromen niet langs, maar door ons
De bomen wiegen en de bloemen bloeien
in ons lichaam en onze ziel
En ieder lied van de vogel,
van de wind en de wilde storm,
van de rots uit de buik van de berg,
is ons eigen lied en zingt van liefde.
Vertelling naar Johannes 20
Bijna tweeduizend jaar geleden brak ook een ochtend aan, ergens op een begraafplaats bij Golgotha. Een vrouw komt in alle vroegte de tuin in. Ze loopt naar een graf, kijkt er in. Keert zich om. Komt terug met twee vrienden. De één kijkt in het graf dat uitgehakt is in de rotsen. De ander stapt binnen in de grafruimte, komt er weer uit. Vertwijfeld vertrekken de twee mannen. De vrouw blijft achter bij het graf. Ze huilt en bukt zich om opnieuw in het graf te kijken. Nu ziet ze in de lege ruimte iets wat ze eerder niet zag. Twee gestalten, engelen denkt ze. Ze vragen haar: waarom deze weeklacht? Ze zegt: ze hebben mijn heer weggehaald en ik weet niet waar ze hem hebben gelegd!
Terwijl ze dat zegt, keert ze zich om. Ze ziet iemand staan, de tuinman waarschijnlijk die haar vraagt: waarom deze weeklacht, wie zoek je hier? Ze antwoordt: als u hem hebt weggedragen, zeg me waar, dan zal ik hem daar ophalen.
Dan zegt hij: Maria!
Dan keert ze zich om en zegt: Rabbóeni, meester!
Je zou verwachten dat ze op dit moment in elkaars armen vliegen, maar Jezus zegt: houd mij niet vast…
Dit is het Paasverhaal volgens de evangelist Johannes, in mijn eigen woorden verteld. Het staat in de bijbel in het boek Johannes, hoofdstuk 20.
Overweging:
Het mysterie van Pasen is erg groot om te bevatten. Zelfs als ik de opstanding van Jezus symbolisch opvat, kan ik er soms maar moeilijk bij, om echt van binnen een Halleluja! te ervaren. Halleluja. Hoera voor God. Hoera dat het leven de dood overwint. En dat te menen.
Soms voelt het niet zo.
Rene Gudde zei ooit in een interview: “het leven is een heel gedoetje”. Dus nou, Hoera voor het gedoetje dat de dood overwint.
Het mooie is, of het Pasen wordt of niet, of er nieuw leven komt of niet, dat hangt gelukkig niet van ons af.
Ook als ik het even niet kan zien, breekt het leven onstuitbaar door, in alle boomknoppen die zich open vouwen, in alle grassprieten die weer gaan groeien, in alle mensen die hun moed samenrapen en weer en weer en weer voor de hoeveelste keer al, opnieuw het leven tegemoet treden na verdriet, tegenslag en afwijzing.
Op momenten dat het verhaal van de opstanding me eigenlijk te groot is, kijk ik graag mee naar het verhaal door ogen van de leerlingen en vrienden van Jezus. Hun ervaringen zijn meer de menselijke maat. Maria kijkt in het graf. Een lege ruimte. Ze heeft al een paar keer gekeken, ze heeft twee vrienden erbij gehaald ze kijkt nog een keer.
Ze moet daar niet zijn, daar in dat graf, daar in die dode ruimte. Als lezer weet je dat. Maar als mens weet je misschien ook maar al te goed van momenten waarop je zelf het leven op de verkeerde plek stond te zoeken. Bij wat niet meer was.
Twee engelen stellen haar daar de vraag: waarom huil je?
Die vraag van de engelen doet al iets. Ze keert zich om .
Maria keert zich om van de dood richting het leven, van het graf naar de tuin.
Daar ziet ze de tuinman staan en ook die vraagt haar: wie zoek je, waarom huil je?
Tuinmannen weten van de cyclus van leven, dood, leven, van afsterven, rusten, weer openbreken en weer opnieuw.
En deze tuinman zeker.
Maar Maria zoekt nog steeds naar het dode lichaam.
Als Jezus haar bij haar naam noemt, dan gebeurt het. Voor de tweede keer staat er: ze keert zich om.
Dan vallen de schellen van haar ogen, de luiken zwaaien open, ze ziet haar meester.
We zijn nu al 40 dagen bezig met het gewaar worden van ontluiken en het is niet moeilijk om in dit verhaal een moment van ontluiken te herkennen.
Wat is het moment, dat je ontluikt, wat is er nodig om dat te laten gebeuren?
Om uit je verstarring, je verdriet, op te staan? In dit geval: dat iemand je naam noemt. In de manier waarop Jezus “Maria” zegt, wordt er in haar iets wakker.
In de manier waarop iemand je bij je naam noemt, kan er iets open gaan.
Je keert om, je slaat je ogen op, iets in je antwoord.
En voordat het verhaal nu walt Disney sprookjes achtig wordt en ze elkaar in de armen vallen is daar dat zinnetje: “Hou me niet vast”
Wonderen zijn niet tastbaar, diepe momenten kun je niet vastgrijpen, dan gaan ze stuk.
En daarmee wordt deze troostende ervaring ook smartelijk. Je kunt er niet echt bij, je kunt het niet aanraken. Je kunt ze alleen maar laten bestaan.
Wanneer wordt het Pasen ? Als je je manier van kijken omkeert en nóg eens omkeert en er iets in je hart ontluikt.
Het is als de omkering van balen dat de wekker gaat, naar inzien dat het toch wel bijzonder is dat s ochtends de zon opgaat. En dat nóg een keer omkeren: vroeg opstaan en meemaken hoe het is, als de zon over je opgaat.
Het is als de omkering van de klokken in huis goed zetten omdat dat moet als de zomertijd ingaat, naar echt merken dat het lente wordt, dat de dagen langer worden en de zonnekracht toeneemt. Naar nóg een keer omkeren: de tijd even stilzetten en naast een dorre boomtak staan en je verbazen hoe daar een bladknop langzaam opengaat
Het als het omkeren van je werk doen omdat het moet, naar je in een fijne flow je van je taak kwijten. Naar nog een keer omkeren en en diep van binnen voelen dat je je bij jouw diepste naam geroepen voelt om iets te doen.
Pasen is misschien niet zozeer het feest dat er een wonder geschiedt, maar dat je het wonder in de dingen ziet. Dan wordt het feest.
Wat daar voor nodig is, is ook af en toe de diepte in. Je bukken om in het graf te kijken. Er misschien zelfs wel naar binnen durven. Vast stellen dat datgene wat je zoekt, daar niet meer is. Niet te snel je schouders ophalen en vaststellen dat “het nou eenmaal is zoals het is”. Ook de ontreddering voelen bij belangrijke dingen die niet geworden zijn wat ik me ervan voorgesteld had.
In de cursus die ik onlangs volgde werd het krachtig samengevat: “soms willen mensen wel het wonder, maar niet de wond”. Die cursus ging niet over Pasen. Maar ik hoorde dat er wel in. Het is niet voor niets dat er 40 dagen van inkeer aan Pasen vooraf gaan en dat in de laatste drie dagen dat hele proces heel langzaam wordt gevierd en beleefd van witte donderdag, naar goede vrijdag, naar stille zaterdag. En dán kan het Pasen worden.
Dat het verhaal van Pasen ons eraan mag herinneren, dat we de diepte van alles wat eindigt in durven kijken. Dat er eerst iets in onszelf moet sterven voordat er nieuw leven kan komen. In het vertrouwen dat er, óp het moment dat er iets in onszelf sterft, er ook iets openbreekt. Dat na de rouw het leven ook weer opnieuw zin kan krijgen. Dat het ons gegeven mag worden de hoogte en diepte hiervan steeds opnieuw en steeds anders te ervaren.
Dat we opnieuw en met verbazing kunnen vast stellen: de nacht is voorbijgegaan een nieuwe dag breekt aan.
Halleluja! Amen
Er is een extra collecte voor de Voedselbank Wageningen
U kunt uw gift overmaken op bankrekening NL78INGB0000870161, tnv Vrijzinnigen Bennekom, met vermelding Paas viering .